τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Ἀμαθοῦντος κ.Νικολάου

Ἡ ἀγάπη εἶναι βασικός γνώμονας καί ἀπαραίτητο στοιχεῖο στή σχέση τῶν γονιῶν μέ τά παιδιά τους. Δέν θά πρέπει ὅμως νά εἶναι ἀδιάκριτη καί νά καταντᾶ νοσηρή ὑπερπροστατευτικότητα, πού θά κάνει τά παιδιά ἐξαρτημένα, ἄβουλα, κακομαθημένα, ἀδέξια, φοβισμένα καί πεισματάρικα. Ὁ ἅγιος Παΐσιος λέει ὅτι οἱ γονεῖς πρέπει νά βοηθοῦν τά παιδιά ὅταν εἶναι μικρά, γιατί τότε καί τά ἐλαττώματά τους εἶναι μικρά καί πιό εὔκολα μποροῦν νά κοποῦν. Ἄν τά παιδιά, συνεχίζει, βοηθηθοῦν ἀπό μικρά καί νά ξεφύγουν λίγο, ὅταν μεγαλώσουν λόγω τῆς ἡλικίας ἤ μίας κακῆς συναναστροφῆς, πάλι θά ἐπανέλθουν. Κατά παρόμοιο τρόπο καί μέ τό ἴδιο πνεῦμα, ὁ Ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης, τονίζει πώς ἐκεῖνο πού σώζει καί φτιάχνει καλά παιδιά εἶναι ἡ καλή ζωή τῶν γονέων μέσα στό σπίτι. Οἱ γονεῖς νά διδάσκουν τά παι διά μέ τήν πραότητα, τήν ὑπομονή μά καί τήν ἀγάπη τους. Νά βάζουνε κάθε μέρα νέα σειρά, νέα διάθεση, ἐνθουσιασμό καί ἀγάπη στά παιδιά ἀλλά καί μεταξύ τους. Τό πνεῦμα τοῦ κόσμου καί τῆς παγκόσμιας «ἀνεπτυγμένης κοινωνίας» ἔφερε δυστυχῶς μέσα στήν οἰκογένεια ταραχή καί ἀποσύνδεση ἐπ’ ὀνόματι μίας παρεξηγημένης ἐλευθερίας καί τῶν δικαιωμάτων, ρήξη καί διαμάχη. Δυστυχῶς στά πιό πολλά σπίτια ἀπουσιάζει ἡ ἀλληλοπεριχώρηση, ἡ ἀλληλοκατανόηση καί ὁ ἀλληλοσεβασμός καί ἀντί τούτων ἐπικρατεῖ ἡ ἀντιλογία, ἡ γκρίνια, ὁ καυγάς ἡ ἀπειλή καί ἡ ψυχρότητα. Ἡ ἐπικράτηση τοῦ ἐγώ, ὁ ἀρρωστημένος ἐγωισμός μας, μᾶς θέλει κυρίαρχους καί ἐξουσιαστές τῶν πάντων ἀκόμη καί τῶν δικῶν μας ἀνθρώπων, συζύγων καί παιδιῶν.
1 135Πρέπει ὁπωσδήποτε νά διευθετήσουμε σωστά τά πράγματα, ὥστε νά δημιουργηθοῦν προϋποθέσεις καί εὐκαιρίες ἡσυχίας καί οἰκογενειακῆς ἐπικοινωνίας μεταξύ τῶν συζύγων καί τῶν γονιῶν μέ τά παιδιά τους, ἀλλά καί γιά τόν ἴδιό μας τόν ἑαυτό. Ἄν δέν βοηθήσουμε τόν ἑαυτό μας καί δέν ἠρεμήσουμε ἀπό τό ἄγχος, τήν ταχύτητα καί τούς ρυθμούς τῆς ζωῆς, δέν θά μπορέσουμε νά βοηθήσουμε τήν οἰκογένειά μας οὔτε νά ἐργασθοῦμε, ὥστε νά ἐπικρατήσει ἠρεμία καί εὐτυχία μέσα στό σπίτι. Πρέπει νά βρίσκουμε τρόπους καί τόπους ἐξόδου καί διεξόδου ἀπό τό κουραστικό, πιεστικό καί ἀγχωτικό τρόπο ζωῆς. Ἄς μήν χάνουμε τίς ὧρες μας στό διαδίκτυο καί τήν τηλεόραση τά ὁποῖα μόνο σύγχυση, ζάλη ἀλλά καί κάποιες φορές διαστροφή καί ἀνηθικότητα προσφέρουν κι ἄς ἀξιοποιοῦμε τόν χρόνο μας σέ κάτι ὠφέλιμο καί κυρίως στήν ἐπικοινωνία μέ τήν οἰκογένειά μας.
Νά δημιουργοῦμε γέφυρες ἐπικοινωνίας καί ἐμπιστοσύνης μέ τά παιδιά μας πού ἴσως νά χρειαστοῦν αὔριο σέ δύσκολες καί κρίσιμες ὧρες γι᾽αὐτά. Γιά νά ὑπάρχει ὅμως διάλογος ὠφέλιμος καί παραγωγικός χρειάζεται ἀπαραίτητα ἀγάπη, ὑπομονή καί κατανόηση χωρίς νά ἐπαναλαμβάνουμε τά καταστροφικά γιά τήν ἐπικοινωνία μας λόγια: «Ἐμεῖς στήν ἐποχή μας ἔτσι κάναμε», «ἐσύ δέν ξέρεις» κ.ἄ. Ἄν δέν ἔχουμε μέ τά παιδιά μας σωστή ἐπικοινωνία καί δέν τούς δώσουμε τήν ἄνεση νά μᾶς ἐκμυστηρευθοῦν τά προβλήματα, τίς ἀγωνίες, τίς σκέψεις, τά σχέδια καί ὄνειρά τους, θά προσπαθήσουν νά τά λύσουν καί νά τά συζητήσουν μέ τούς φίλους τους, πού δέν εἶναι πάντα οἱ καλύτεροι σύμβουλοι καί τελικά ἴσως ὁδηγηθοῦν σέ περιπέτειες καί ταλαιπωρίες καί μαζί τους καί ἐμεῖς.
Τά παιδιά μας δέν εἶναι μόνο γιά νά τά διδάσκουμε καί νά τούς κάνουμε κηρύγματα, ἀλλά καί νά τά ἀκοῦμε καί νά μήν θέλουμε νά τά κάνουμε ἀντίγραφα καί προέκταση τοῦ ἑαυτοῦ μας ἤ νά γίνουν αὐτά πού δέν μπορέσαμε ἐμεῖς νά γίνουμε. Νά τά βοηθήσουμε στίς κλήσεις τους, τίς ἐπιλογές τους καί τίς ἀποφάσεις τους καί νά τούς δώ σουμε νά καταλάβουν ὅτι τούς ἔχουμε ἐμπι στοσύνη καί κυρίως ὅτι τά σεβόμαστε καί δέν ὑποτιμοῦμε τή νοημοσύνη τους. Ἀκόμη νά μήν τά ἐξαναγκάζουμε ἀπειλητικά καί μέ τρόπο ἀπόλυτο νά κάνουν αὐτό πού θέλου με ἤ «πρέπει νά γίνει», ἰδίως στή δύσκολη ἐφηβική ἡλικία, γιατί ἀργά ἤ γρήγορα θά ἀντιδράσουν. Νά τά ἐμπνέουμε πιό πολύ μέ τό παράδειγμά μας, παρά νά τά κουράζουμε καί νά τά προκαλοῦμε μέ τά πολλά μας λόγια. Ὅλα γενικά χρειάζονται διάκριση καί ὑπομονή. Ὅσο κακή εἶναι ἡ ὑπερπροστατευτικότητα, τό ἴδιο εἶναι καί ἡ ἀδιαφο ρία γιά τά παιδιά μας. Νά μάθουμε νά σεβόμαστε τήν ἐλευθερία τους καί νά μήν ἔχουμε τήν κακή συνήθεια ἤ καλύτερα τήν ἔμμονη ἰδέα ὅτι ὅλα εἶναι ὕποπτα καί ἐπικίνδυνα καί λανθασμένα καί νά τά ἀντιμετωπίζουμε μέ τρόπο ἀστυνομικό, παρακολουθώντάς τα σέ κάθε βῆμα, ἕτοιμοι νά τά ἐπιπλήξουμε καί νά τά μαλώσουμε. Ἄς μήν φοβόμαστε ὑπερβολικά καί περισσότερο νά μήν ἀντιδροῦμε μέ ὑστερηκό τρόπο καί νά πανικοβαλλόμαστε μέ τό πρῶτο πρόβλημα ἤ λάθος τους καί νά χάνουμε τήν ψυχραιμία μας, νά ἐκνευριζόμαστε καί νά χάνουμε τόν ἔλεγχό μας καί νά ἀδυνατοῦμε ἔτσι νά στηρίξουμε καί νά βοηθήσουμε τά παιδιά μας. Ἄς δοῦμε μέ εἰλικρίνεια μέσα μας μήπως τελικά αὐτή ἡ ἀντίδρασή μας φανερώνει ὅτι θίγηκε ὁ ἐγωισμός μας καί ἡ καλή βιτρίνα πού εἴχαμε στά μάτια τοῦ κόσμου γιά τόν ἑαυτό μας καί τά παιδιά μας. Ὁ ἰδανικός καί σοφός γονιός ξέρει νά ἀνέχεται, νά ὑποχωρεῖ καί ἄν χρειασθεῖ νά ζητήσει ἀκόμη καί συγγνώμη ἀπό τά παιδιά του. Δέν παρουσιάζεται στά παιδιά του ὡς ὁ τέλειος καί ἀλάνθαστος. Πρέπει νά ξέρουμε ὅτι ἡ ἔλλειψη ἀγάπης σκλαβώνει, φιμώνει, πνίγει καί ἐμποδίζει τό παιδί νά πεῖ τή γνώμη, τήν ἀμφιβολία καί τήν ἀντίθετη ἄποψή του καί δέν τό ἀφήνει νά ἀναπτυχθεῖ καί νά ὁλοκληρωθεῖ πνευματικά καί μέ ἰσορροπία.
Ἐπίσης νά καταλάβουμε ὅτι δέν μπορεῖ συνέχεια νά ἀπαγορεύουμε καί τίποτα νά μήν ἐπιτρέπουμε. Πρέπει νά δίνουμε καί ἐναλλακτικές προτάσεις. Ὁ στεῖρος ἠθικισμός καί οἱ ἀπόλυτες θέσεις, ὄχι μόνο δέν βοηθοῦν τά παιδιά, ἀλλά τά κάνουν φοβισμένα, τρομοκρατημένα καί ἀγχωμένα καί μπορεῖ πρός στιγμή λόγω φόβου, ἡλικίας ἤ ἀδυναμίας ἀντίδρασης νά «συμμορφώνονται» σ’ αὐτά πού τούς ἐπιβάλλουμε, ἀλλά μέ τήν πρώτη εὐκαιρία πού θά τούς δοθεῖ θά ἀντιδράσουν μέ τόν χειρότερο καί καταστροφικό τρόπο. Ἄς μήν μᾶς πιάνουν οἱ ἐμπάθειες καί οἱ ἐγωισμοί μας καί νά ἐνοχλούμαστε περισσότερο γιατί δέν πέρασε τό δικό μας, παρά γιά τούς κινδύνους καί τίς ἐπιλογές τῶν παιδιῶν μας. Καί νά εἴμαστε σίγουροι ὅτι οἱ συμπεριφορές πού εἰσπράττουν ἀπό ἐμᾶς σήμερα θά τίς μεταδώσουν καί οἱ ἴδιοι αὔριο στά δικά τους παιδιά. Τά παιδιά σήμερα κατά τόν Ἅγιο Παΐσιο «ἔχουν γερή μηχανή ἀλλά τετράγωνες ρόδες. Γι᾽αὐτό θέλουν βοήθεια, γιά νά ξεκινήσουν». Ἀπό τήν ἄλλη ἔχουν καί αὐτά δίκαιο. Παρακολουθώντας τήν ὑποκρισία καί τήν ἀσυνέπεια τῆς κοινωνίας μας ἀνησυχοῦν, προβληματίζονται, φοβοῦνται, ἀγχώνονται καί ἀπογοητεύονται γιά τόν κόσμο πού τούς παραδίδουμε. Αἰσθάνονται ὑποκρισία καί ἀνασφάλεια καί μαθαίνουν καί αὐτά ἀπό νωρίς νά ἀμύνονται μέ ψέματα καί φθηνές δικαιολογίες. Τά πρότυπα, τό ἕνα μετά τό ἄλλο, καταρρέουν. Αὐτοί πού παρουσιά ζονταν ἤ τούς παρουσιάζαμε ὡς ἠθικούς, καλούς καί σωστούς ἀποδεικνύονται τό ἀντίθετο. Ἡ ἀμφισβήτηση, ἡ ἀμφιβολία, ἡ καχυποψία, ἡ πονηρία καί ἡ ἀνειλικρίνεια μόλυνε δυστυχῶς καί τή δική τους ψυχή. Εἶναι σημαντικό στόν σημερινό κουρασμένο καί ταραγμένο κόσμο, ἡ οἰκογένεια νά παραμείνει τό ἥσυχο καί ἤρεμο λιμάνι, ὅπου θά ἐπικρατεῖ εἰρήνη καί ἠρεμία, ἀγάπη καί ἐπικοινωνία, ὥστε καί ἡ ἔξω ἀναστάτωση καί σύγχυση νά ἀντιμετωπίζονται καλύτερα καί εὐκολότερα.

(ἀπόσπασμα ὁμιλίας σέ γονεῖς)