τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ἐδέσσης, Πέλλης καί Ἀλμωπίας κ.Ἰωήλ
Τά δέντρα ἔχουν κεφαλή τίς ρίζες. Ἀπό ἐκεῖ ἀντλοῦν ὅλες τίς τροφές καί ὅλα τά ἀπαραίτητα συστατικά γιά νά ζήσουν. Κεφαλή τοῦ ἀνθρωπίνου γένους (δένδρο) εἶναι ὁ Ἀδάμ. Ἀπό τόν Ἀδάμ προῆλθαν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι. Καί ὅπως ὅταν οἱ ρίζες ἑνός δένδρου εἶναι ἄρρωστες, ἔχουν ἀσθένεια, καί οἱ καρποί καί τά φύλλα εἶναι ἀρρωστιάρικα, ἔτσι συνέβη καί μέ τό δένδρο τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Οἱ ρίζες τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα, ἀρρώστησαν. Ἔπεσαν στήν ἁμαρτία. Ριζορύχοι σκώληκες ἔβοσκαν στήν καρδιά τοῦ Ἀδάμ, εἶναι ἡ ἁμαρτία καί τά πάθη. Ἐξαιτίας τοῦ Ἀδάμ γεμίσαμε ἀπό τά σκουλήκια τῆς ἁμαρτίας, πού μᾶς ἀπορροφοῦν κάθε πνευματική ἰκμάδα.
Καί αὐτό τό βλέπουμε μέσα στά μηνύματα πού ἔστελνε ὁ Θεός στούς ἀνθρώπους. Πολλές φορές ὁ Θεός μέ τούς ἀγγέλους του ἔστελνε μηνύματα στούς ἀνθρώπους. Ὅλα αὐτά τά μηνύματα δέν εἶχαν τίποτε τό χαρούμενο. Ἦταν σκυθρωπά. Ὅλα μιλοῦσαν γιά τιμωρίες, γιά καταστροφές ἤ συμβούλευαν τούς ἀνθρώπους νά μήν πέσουν στήν ἁμαρτία.
Κάποιος δέ ἀπό τούς πατέρες εἶπε ὅτι οἱ ἄνθρωποι τόσο πολύ εἶχαν βουτηχθεῖ στήν ἁμαρτία, ὥστε καί αὐτοί οἱ ἄγγελοι ἔστρεφαν μέ ἀποστροφή τό πρόσωπό τους ἀπό αὐτούς.
Ὁ θάνατος καί ἡ φθορά καί ἡ καταδίκη καί ὁ ἅδης καί ἡ ὑποδούλωση στήν ἐξουσία τοῦ διαβόλου ἦταν οἱ χαρακτηριστικές εἰκόνες τοῦ ἀνθρώπου. Παντοῦ βασίλευε ἡ ἔχθρα καί ὁ πόλεμος. «Εἰρήνη, εἰρήνη καί ποῦ ἔστιν εἰρήνη;», ἀκούγεται νά λέγει ὁ προφήτης. Οἱ ἄνθρωποι ἔκλαιγαν καί στέναζαν κάτω ἀπό τόν βαρύ ζυγό τῆς ἁμαρτίας καί κανείς δέν ὑπῆρχε νά τούς παρακαλέσει.. «Ἰδού δάκρυον τῶν συκοφαντουμένων καί οὐκ ἔστιν αὐτοῖς ὁ παρακαλῶν». Δέν ὑπῆρχε παράκληση. Ὁ Θεός πού εἶναι γεμάτος ἀγάπη, ἐμφανιζόταν ὡς παιδαγωγός καί τιμωρός, προκειμένου νά συγκρατήσει τό ἀνθρώπινο γένος.
Τό πρῶτο χαρούμενο μήνυμα πού ἀκούστηκε στή γῆ εἶναι τό μήνυμα τοῦ ἀγγέλου πρός τή Θεοτόκο. «Χαῖρε Κεχαριτωμένη Μαρία ὁ Κύριος μετά σοῦ». Ἡ πιό ἐκπληκτική εἴδηση πού ἀκούστηκε στόν κόσμο ἦταν ὅτι ὁ Θεός θά γίνει ἄνθρωπος καί θά σκηνώσει ἀνάμεσά μας. «Ὁ Λόγος σάρξ ἐγένετο καί ἐσκήνωσεν ἐν ἡμῖν». Ἔστησε τή σκηνή του ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους. Ἡ Παναγία συλλαμβάνει τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ.
Ὁ ἄγγελος χαιρετίζει τήν Παναγία καί ὅλο τό ἀνθρώπινο γένος ἀρραβωνίζεται τή χαρά καί τήν ἐλευθερία. Σήμερα γίνονται οἱ ἀρραβῶνες τοῦ Ἀδάμ μέ τή χαρά καί μέ τή λύτρωση. Ὁλόκληρος ὁ κόσμος γεύεται διά τῆς Θεοτόκου τούς καρπούς τῆς χαρᾶς.
Ἡ χαρά πού εὐαγγελίσθηκε ὁ ἄγγελος δέν ἦταν κάτι τό ἀφηρημένο. Εἶναι συγκεκριμένο πρόσωπο. Ὁ Χριστός εἶναι ἡ χαρά τῶν ἀνθρώπων. «Ἰδού γάρ εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαράν μεγάλην, ἥτις ἔσται παντί τῷ λαῷ». Σᾶς φέρνω μία μεγάλη χαρά πού θά εἶναι γιά ὅλο τόν κόσμο, εἶπε ὁ ἄγγελος στούς βοσκούς. «Ἐτέχθη ὑμῖν σήμερον Σωτήρ», γεννήθηκε γιά σᾶς σήμερα Σωτήρας, ὁ Ἰησοῦς Χριστός( ἡ χαρά πού λέγεται Ἰησοῦς Χριστός. Ἡ χαρά πού λέγεται Ἰησοῦς Χριστός ἦλθε στόν κόσμο γιά ἕναν ὁρισμένο σκοπό, γιά νά λυτρώσει τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν ἁμαρτία. Ὁ Κύριος παρομοίασε τή Βασιλεία τῶν οὐρανῶν μέ τή χαρά, «Εἴσελθε δοῦλε ἀγαθέ καί πιστέ, εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου σου». Ὅλες λοιπόν τίς παραβολές γιά τή βασιλεία τῶν οὐρανῶν τίς βάζει μέσα στό βασίλειο τῆς χαρᾶς. Χαρά δοκίμασε ὁ βοσκός ὅταν βρῆκε τό ἀπολωλός πρόβατο, χαρά δοκίμασε ἡ χήρα ὅταν βρῆκε τή χαμένη δραχμή, χαρά δοκίμασε ὁ οἰκοδεσπότης στούς γάμους τοῦ υἱοῦ του. Ποιά ἦταν ἡ χαρά αὐτή; Ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Ἡ χαρά δέν εἶναι ἀφηρημένη ἔννοια, ἀλλά συγκεκριμένο πρόσωπο. Εἶναι ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ.
Καί πιό συγκεκριμένα μέ τόν ἐρχομό τοῦ Χριστοῦ γκρεμίστηκε τό μεσότοιχο τοῦ φραγμοῦ πού εἶναι ἡ ἁμαρτία. Ἀναμόρφωσε, ἀνάπλασε, ἐκαινούργησε τό ἀνθρώπινο γένος. Ξαναέδωσε τήν οἰκεία εὐγένεια στήν ἀνθρώπινη φύση. Νίκησε τόν κοινό πειρατή τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Σήμερα ἡ καθαρά εὐγένεια τῶν ἀνθρώπων τῆς πρώτης λαμπρότητος ξαναπαίρνει τή λάμψη, θά πεῖ ὁ ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης. Εἴδατε τί μεγάλη χαρά! Καί ὅλα αὐτά ἔχουν ἀφετηρία τή σημερινή γιορτή τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου.
Στήν Ἐκκλησία μέσα ὑπάρχει ὁ λειτουργικός χρόνος. Δηλαδή ὅλα μέσα στήν Ἐκκλησία ἀνήκουν στό παρόν. Κανένα στό παρελθόν. Ἀκόμη κι αὐτό τό μέλλον βιώνεται ὡς παρόν. Γι’ αὐτό καί λέμε, «Σήμερον κρεμᾶται ἐπί ξύλου», «Σήμερον ἀνέστη ἐκ τοῦ τάφου», «Σήμερον ὁ Χριστός παραγίνεται ἐν τῷ Ἰορδάνῃ». Ὅλα εἶναι σέ ἐνεστῶτα χρόνο, κανένα στό παρελθόν ἤ στό μέλλον. Γι’ αὐτό καί συνεχῶς ἑορτάζουμε τή Γέννηση, τήν Ἀνάσταση, τήν Πεντηκοστή, τόν Εὐαγγελισμό τῆς Θεοτόκου.
Ἰδιαιτέρως δέ μέσα στή Θεία Λειτουργία ὅλα τά πράγματα βιώνονται ὡς παρόντα. Θέλω νά πῶ ὅτι τή χαρά τοῦ Εὐαγγελισμοῦ πρέπει νά βιώνει κανείς ὡς σήμερα.
Καί ἐάν, ὅπως λέγουν οἱ Πατέρες, ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος εἶναι ἡ Ἐκκλησία καί ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος, καταλαβαίνει κανείς ὅτι μέσα στήν Ἐκκλησία ὑπάρχει ἡ χαρά πού ταυτίζεται μέ τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.
Ἡ χαρά τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἀναπόσπαστα συνδεδεμένη μέ τήν ἐξάλειψη τῶν ἁμαρτιῶν μας. «Εὐαγγελίζου γῆ χαράν μεγάλην» λέγει ὁ ἄγγελος σέ κάθε μία ψυχή. Ὅταν μετανοεῖ ὁ ἁμαρτωλός γίνεται χαρά στόν οὐρανό. Ἡ ἐπίγνωση τῶν ἁμαρτιῶν καί ἡ ἀναχώνευση τῶν ἀνθρώπων μέσα στή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος εἶναι ἡ μεγάλη χαρά πού νιώθει ὁ ἄνθρωπος σήμερα. Ἡ χαρά εἶναι ὁ Χριστός πού «ἕστηκε ἐπί τήν θύραν καί κρούει». Ὅποιος τόν ἀκούσει καί τοῦ ἀνοίξει, τότε εἰσέρχεται μέσα καί δειπνεῖ.
Τίς ἡμέρες μας οἱ ἄνθρωποι εἶναι γεμάτοι ἀπό χρήματα, ἀπό ψωμί, ἀπό «πένθιμες» διασκεδάσεις ἁμαρτωλῶν ἐκδηλώσεων. Καί ὅμως, εἶναι τόσο κενοί, ὥστε τό μήνυμα τοῦ ἀγγέλου, ὅπως τήν ἐποχή ἐκείνη, ἔτσι καί σήμερα, νά εἶναι ἐπίκαιρο καί πολύ μάλιστα.
Σήμερα ἀπό τόν Χριστό, πού εἶναι ἡ χαρά τῶν ἀνθρώπων, ἔχουμε ἀνάγκη καί αὐτόν φωνάζει καί εὐαγγελίζεται ἡ Ἐκκλησία μέ μεγάλη φωνή, «Ἰδού εὐαγγελίζομαι ὑμῖν χαράν μεγάλην ἥτις ἔσται παντί τῷ λαῷ».
(ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο «Ἡ Θεόπαις Μαριάμ»)