του Δρος Δημητρίου Καππαή
Κάθε φορά που μας δίνεται η ευκαιρία να θυμηθούμε τους δικούς μας αγίους, τους αγίους δηλαδή της ιδιαίτερής μας πατρίδας, θα πρέπει να νιώθουμε περήφανοι που ο Θεός μας αξίωσε να ζούμε σε έναν τόπο όπου έζησαν και αγίασαν τόσες άγιες μορφές, οι οποίες χάρισαν στο νησί μας το όνομα νήσος των Αγίων ή Αγία νήσος.
Δεν θα σταθώ όμως στο ευρύτερο θέμα των Κυπρίων αγίων, τους οποίους η Εκκλησία μας τιμά την πρώτη Κυριακή του μηνός Οκτωβρίου, αλλά στην ομάδα των εν Λεμεσώ αγίων που προβάλλουμε με την ευκαιρία της κοινής τους εορτής. Οι άγιοι της Λεμεσού, τους οποίους τιμούμε τη δεύτερη Κυριακή του μηνός Οκτωβρίου ως συνέχεια της μεγάλης εορτής των Κυπρίων αγίων, έζησαν και αγίασαν στα εκκλησιαστικά όρια της Μητροπόλεως Λεμεσού, που περιλαμβάνει την παλαιά επισκοπή της Αμαθούντας και φτάνει μέχρι το Κούριο στο οποίο βρισκόταν η δεύτερη από τις τέσσερεις παλαιές επισκοπές της Λεμεσού.
Σ’ αυτά τα όρια έζησαν και αγίασαν επίσκοποι, μάρτυρες, όσιοι, άνθρωποι όπως και μας, οι οποίοι αγωνίστηκαν κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες για να αρέσουν στον Θεό και το πέτυχαν. Κατάφεραν από τη γη να μεταβούν στον ουρανό με τον επίγειο αγώνα τους, με την άσκηση, την προσευχή, το μαρτύριο και την πίστη τους. Αν ανατρέξουμε στους βίους τους θα δούμε με τι κόπο αλλά και επιμέλεια τελούσαν τα καθήκοντά τους, αλλά και με πόση πίστη και υπομονή άντεξαν τα μαρτύρια και τις κακουχίες της ασκητικής πολιτείας. Όλους αυτούς τους αγίους θα πρέπει να τους θυμόμαστε, αλλά και να τους τιμούμε σε κάθε ευκαιρία, γιατί οι άγιοι είναι οι προστάτες μας, είναι οι πατέρες μας, είναι το καύχημα της εκκλησίας μας αλλά και η παρηγοριά μας, γιατί σε αυτούς προσβλέπουμε και σε αυτούς προσευχόμαστε να ευλογούν και να αγιάζουν τον τόπο μας, που τόσο πολύ ανάγκη τους έχει ιδιαίτερα σήμερα.
Αν θέλουμε να ανατρέξουμε λίγο στους βίους τους, θα δούμε τους υπεράνθρωπους αγώνες των αγίων επισκόπων της Αμαθούντας, οι οποίοι έζησαν στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, σε μία εποχή όπου η ειδωλολατρία επικρατούσε ακόμη στο νησί μας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Σ’ αυτές τις δύσκολες πνευματικές εποχές εμφανίζονται άνθρωποι πιστοί στον αληθινό Τριαδικό Θεό, οι οποίοι στήριξαν το ποίμνιό τους με κάθε τρόπο. Ο επίσκοπος Αριστοκλειανός, ο πρώτος επίσκοπος Αμαθούντας, που έζησε στους αποστολικούς χρόνους, είχε την τιμή να φιλοξενήσει στο σπίτι του τους Αποστόλους Βαρνάβα και Μάρκο και να εργαστεί με κάθε τρόπο για τη διάδοση του χριστιανισμού στην επισκοπική του περιφέρεια. Το ίδιο έπραξε αργότερα και ο άγιος Μνημόνιος, ο προκάτοχος του αγίου Τύχωνα. Τόσο αυτός όσο και ο άγιος Τύχων αγωνίστηκαν στα τέλη του 3ου με αρχές του 4ου αιώνα, να στηρίξουν το ποίμνιό τους και να το οδηγήσουν στον δρόμο του Χριστού και της Εκκλησίας. Ακόμη θα δούμε τους Επισκόπους Θεόπομπο, Ηλιόδωρο, Θεοδόσιο, Αλέξανδρο και Ευστάθιο να εργάζονται με ζήλο για την Ορθόδοξη πίστη μας και κάποιοι από αυτούς να μετέχουν ακόμη και στις Οικουμενικές Συνόδους.
Η δεύτερη μεγάλη ομάδα των αγίων της Λεμεσού είναι οι Επίσκοποι Κουρίου Φιλάγριος, Φιλωνίδης και Ζήνων, οι οποίοι έζησαν κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Έζησαν δηλαδή και αυτοί σε μία δύσκολη περίοδο, όπου η ειδωλολατρία βρισκόταν ακόμη ζωντανή στην Κύπρο, και μάλιστα το αρχαίο Κούριο ήταν ένα από τα μεγάλα ειδωλολατρικά κέντρα του νησιού στα οποία τελούνταν αγώνες και άλλα θεάματα προς τιμή των ειδωλολατρικών θεών. Σ’ αυτό το δύσκολο κέντρο ανέλαβαν οι άγιοι επίσκοποι το έργο τους, το έργο της σωτηρίας των ψυχών. Τρέχουν μέρα και νύχτα και καθοδηγούν, συμβουλεύουν αλλά και βρίσκουν καλούς και άξιους συνεργάτες. Στόχος τους είναι η σωτηρία των πιστών και τίποτα δεν μπορεί να τους σταματήσει. Αποτέλεσμα ήταν να οδηγηθούν στη φυλακή μαζί με πολλούς άλλους χριστιανούς και λίγο αργότερα να βρουν μαρτυρικό θάνατο. Τόσο ο άγιος Φιλωνίδης όσο και ο άγιος Φιλάγριος έπραξαν το καθήκον τους με όλη τη δύναμη της ψυχής τους ποτίζοντας με το τίμιο αίμα τους τα μαρτυρικά χώματα της πατρίδας μας, συνεχίζοντας έτσι το έργο που χάραξε ο Πρωτομάρτυρας της Κυπριακής Εκκλησίας Απόστολος Βαρνάβας. Ο άγιος Ζήνων Κουρίου είχε την ευκαιρία να συμμετάσχει στις εργασίες της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου στην Έφεσο το 431μ.Χ. μαζί με άλλους Κυπρίους ιεράρχες επί Θεοδοσίου του Β' και να προσυπογράψει τα πρακτικά της: «Ζήνων ἐπίσκοπος Κουρίου τῆς ἐν Κύπρῳ ἁγίας τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίας, ὑπέγραψα χειρὶ ἐμή».
Πέρα από τους πιο πάνω αγίους τον κατάλογο των εν Λεμεσώ αγίων συμπληρώνουν και οι άγιοι επίσκοποι Νεαπόλεως και Θεοδοσιανής. Σ’ αυτούς συγκαταλέγονται οι άγιοι Λεόντιος, Τυχικός και Ζήνων που ποίμαναν την επισκοπή της Νεαπόλεως και οι άγιοι Σωσικράτης και Σωτήρ, οι οποίοι ποίμαναν την επισκοπή της Θεοδοσιανής. Οι πιο πάνω ιεράρχες άφησαν τη δική τους σφραγίδα στην επισκοπική τους περιφέρεια, την οποία ποίμαναν με τη χάρη του Θεού και στήριξαν τον λαό σε κάθε δυσκολία.
Μεγάλος όμως και γνωστός για τη φιλανθρωπία του αλλά και για την υπομονή του είναι και ο Πολιούχος άγιος της Λεμεσού, Ιωάννης ο Ελεήμων. Η ζωή του αγίου είναι γνωστή σε όλους μας, όπως και τα πολλά θαύματα που έκανε σε όσους με πίστη τον επικαλέστηκαν, αλλά και τον επικαλούνται. Το δικό του παράδειγμα αποτελεί για μας ασφαλή οδοδείκτη στην καθημερινή μας ζωή και ιδιαίτερα στην πνευματική μας πορεία.
Ανάμεσα στους εν Λεμεσώ αγίους θα δούμε και άλλα γνωστά ονόματα, όπως αυτά των αγίων Ερμογένη, του οποίου ο τάφος και ο ναός βρίσκονται κοντά στο χωριό Επισκοπή, του αγίου Ιερομάρτυρος Θεράποντος του θαυματουργού, που έζησε κοντά στο ομώνυμο χωριό, και των αγίων μαρτύρων Ρηγίνου και Ορέστη των οποίων ο τάφος και ο ναός τους βρίσκονται στο χωριό Φασούλα της επαρχίας Λεμεσού. Ο κατάλογος με τους αγίους μας ολοκληρώνεται με τα ονόματα των αγίων ασκητών μας, όπως του αγίου Γεωργίου του Αλαμάνου, του αγίου Θεοφάνη του Μυροβλύτη και του αγίου Ιωάννη του Ερημίτη.
Αυτοί είναι οι άγιοι της Μητροπολιτικής περιφέρειας Λεμεσού, τους οποίους θα πρέπει να τιμούμε με κάθε ευκαιρία, αλλά ιδιαίτερα κατά την ημέρα που η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη τους. Θα πρέπει να τους παρακαλέσουμε για άλλη μία φορά μαζί με όλους τους άλλους αγίους της ιδιαίτερής μας πατρίδας να πρεσβεύουν στον Κύριο να βοηθήσει το μαρτυρικό μας νησί, το νησί που πότισαν με το αίμα τους, να βρεθεί μία δίκαιη λύση στο Κυπριακό, αλλά και να δώσει υπομονή στους δοκιμαζόμενους συμπατριώτες μας που περνούν αυτό το διάστημα το δικό τους Γολγοθά κάτω από την πίεση της οικονομικής κρίσης που μαστίζει τη μικρή μας πατρίδα.