Επισκόπου Αμαθούντος κ. Νικολάου

 

Το θέμα μας θα το δούμε μέσα από το γενικότερο θέμα της ημερίδας, δηλαδή ο Άγιος Δημήτριος και oι νέοι, με αφορμή ως γνωστό τη συμπλήρωση 1700 χρόνων από το Μαρτύριο του Αγ. Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου.

Όταν προβάλλουμε με τον σωστό τρόπο τους Αγίους μας στους ανθρώπους και κυρίως στους νέους που ψάχνουν για πρότυπα στη ζωή τους, τους δίνουμε τη μεγαλύτερη ωφέλεια και την πιο αποτελεσματική διδασκαλία, όπου πειστικά και αβίαστα φαίνεται και αποδεικνύεται η αλήθεια του Ευαγγελίου, ότι ο «Ἰησοῦς Χριστὸς χθὲς καὶ σήμερον ὁ Αὐτὸς καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας».

Ο Άγ. Δημήτριος, κατά τον Συναξαριστή, από μικρή ηλικία είχε πολλή ευγένεια στην ψυχή του, γλυκύς στον λόγο και τον χαρακτήρα, με πολύ ζήλο για παιδεία και την κατά Θεόν γνώση. Ζούσε με ψυχική και σωματική παρθενία, εγκράτεια και σωφροσύνη, ώστε, σύμφωνα και με τον Άγ. Γρηγόριο τον Παλαμά, ποτέ δεν επέτρεπε να περάσει από τον νου του οτιδήποτε που να μην ήταν θεάρεστο.

Με τη σοφία, τη σύνεση και την ανδρεία του γίνεται γνωστός και περιβόητος και η παρουσία του εντυπωσιάζει ακόμη και τον Βασιλιά, ώστε, παρά το νεαρό της ηλικίας του, τον καθιστά αρχικά Συγκλητικό και αργότερα Ανθύπατο της Ελλάδος. Στην ηλικία των μόλις 25 ετών αναδεικνύεται ένας δίκαιος Διοικητής. Διοικούσε με δικαιοσύνη και ακρίβεια, πάντοτε όμως με αγάπη, ταπείνωση και ευσέβεια. Παρά την κοσμική εξουσία, διατηρεί με ταπείνωση τον ένθεο ζήλο της πίστης, αλλά και όλες τις αρετές του. Μάλιστα κάποια παράδοση λέει ότι είχε ορίσει κάποιον έμπιστο του άνθρωπο να τον ξυπνά συχνά τις νυχτερινές ώρες για να προσεύχεται.

Με τη σύνεση και τη σοφία που τον διέκρινε, ο Άγ. Δημήτριος αναδείχθηκε παιδαριογέρων, δηλ. νέος μεν ως προς την ηλικία, αλλά γέροντας ως προς τη σοφία. Στον καθένα πρόσφερε ό,τι χρειαζόταν∙ ήταν πατέρας ορφανών, προστάτης χηρών και δίδασκε σ’ όλους τον λόγο του Θεού· με παρρησία και θείο ζήλο.

Όταν φυλακίστηκε και όταν υπέμεινε όλα τα βασανιστήρια, τις απειλές και τους εξευτελισμούς, διατηρούσε τον ίδιο ζήλο και την ευσέβεια, η οποία πήγαζε από την πολλή του αγάπη προς τον Σωτήρα Χριστό και έτυχε ως γνωστό και του λογχισμού της πλευράς, όπως και ο ηγαπημένος του Κύριος.

Αναφερθήκαμε έτσι σύντομα σε κάποιες από τις πτυχές της ζωής του Αγίου Δημητρίου για να δείξουμε κατά δύναμη - το ακέραιο του χαρακτήρα του και την ψυχοσωματική ολοκλήρωσή του με τις μεγάλες σωματικές, κυρίως όμως τις ψυχικές αρετές και τα χαρίσματα που διέθετε. Όλες αυτές οι αρετές βέβαια και ο πλούσιος ψυχικός του κόσμος, πήγαζαν από τη ζωντανή σχέση του με τον Θεό και την αγάπη και πίστη του προς Αυτόν αλλά και την προθυμία για αγώνα και άσκηση. Αυτή η αναφορά στο πρόσωπο και τις αρετές του Αγίου μας, θα μας βοηθήσει στη συνέχεια να κατανοήσουμε πόσο καταξιώνεται ο άνθρωπος κοντά στον Θεό από τη νεανική ηλικία και παίρνει νόημα και ουσία η ζωή και η ύπαρξή του, αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες και τους πειρασμούς με εμπιστοσύνη στον Θεό, σύνεση και σοφία.

Στην περίπτωσή μας, όλοι μιλούμε για τα μεγάλα προβλήματα που μαστίζουν τους νέους - ναρκωτικά ή άλλου είδους εξαρτήσεις, σατανισμός, μαγεία - αλλά και τις διάφορες προκλήσεις που έχουν να αντιμετωπίσουν μέσα στον σύγχρονο «αναπτυγμένο» κόσμο της παγκοσμιοποίησης και του καταναλωτισμού, της εμπορικοποίησης των πάντων - ακόμη και αυτού του ιδίου του ανθρώπου και της αξιοπρέπειάς του - του κατ’ εικόνα Θεού δημιουργηθέντος ανθρώπου· της έλλειψης αξιών, ηθών και ιδανικών και τελικά της έλλειψης αγάπης προς την ίδια τη ζωή, τον Θεό και τον άνθρωπο.

Ο νέος άνθρωπος, όπως είναι γνωστό, μόλις αρχίσει να αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και τον κόσμο, αρχίζει να ψάχνεται, αρχίζει να αναρωτιέται πρώτα για τα διάφορα φαινόμενα και γεγονότα της ζωής και αργότερα ψάχνει να βρει εκείνο ή εκείνα τα πράγματα, είτε υλικά είτε πνευματικά, που να γεμίζουν το είναι του και να δίνουν νόημα, σκοπό και ομορφιά στη ζωή του.

Μπροστά σ’ αυτή τη σύγχυση του πανδαιμονισμού (με όλη τη σημασία της λέξης) που έχει να αντιμετωπίσει η ευαίσθητη, άκακη αλλά και άπειρη ψυχή του νέου ανθρώπου - όπου γίνεται ένας αγώνας δρόμου θα μπορούσαμε να πούμε για το ποιος θα προλάβει να τον κερδίσει και να τον οδηγήσει εκεί που θέλει και να τον εκμεταλλευτεί - ο νέος βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση, κρίσιμα σταυροδρόμια, επικίνδυνα και τεχνητά διλήμματα και επιλογές. Οι διάφοροι επιτήδειοι με κούφιες και ψεύτικες υποσχέσεις, υπόσχονται επίγειους παραδείσους χωρίς προβλήματα και δυσκολίες, αλλά μόνο χαρές, ηδονές και απολαύσεις που τελικά, ίσως όμως αργά, αποδεικνύονται δολώματα που τον πιάνουν όπως το ψάρι στο αγκίστρι, αφαιρώντας του τη βούληση και τη νόηση, την κρίση και την αξιοπρέπεια και όχι λίγες φορές αυτή ακόμη την ίδια του τη ζωή.

Αυτοί oι «έμποροι των εθνών», όπως θα τους χαρακτήριζε κανείς, διαβασμένοι πολύ σε νεανική ψυχολογία και συμπεριφορά, εκμεταλλεύονται την άγνοια και την ευαισθησία των νέων και άλλοτε με το πρόσχημα της πρότασης για πνευματική χαλάρωση και ξεκούραση, άλλοτε τη μόδα και την πρόοδο, αλλά και την ευκαιρία για γνώση και τέλος την «ανάγκη» για εκπλήρωση αυτού που ζητά η σάρκα και η ύλη, ώστε να βρίσκεται ο νέος σε ψυχοσωματική ισορροπία και ηρεμία σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, παραπλανούν τους νέους και τους οδηγούν σε περιπέτειες, αγώνες και αγωνίες και για τους ιδίους, αλλά και για την οικογένειά τους με αποτέλεσμα τον ψυχικό, ακόμη και τον σωματικό τους θάνατο.

Τα μεγαλύτερα προβλήματα των νέων σήμερα είναι ψυχικά και πνευματικά, τα οποία βρίσκουν συνεργό την κοινωνία μας· την κοινωνία του καταναλωτισμού και του ευδαιμονισμού, την οποία δημιουργήσαμε εκούσια ή ακούσια οι μεγαλύτεροι και τους την προσφέρουμε με την εντύπωση ότι τους παραχωρούμε την είσοδο σε μια παραδεισένια ζωή, για να ζήσουν καλύτερα με λιγότερα βάσανα και δυσκολίες όπως, τη ζήσαμε οι παλαιότεροι, όπως συνηθίζουμε να λέμε.

Δυστυχώς σήμερα αρκετοί νέοι μας χαρακτηρίζονται από έλλειψη ολοκληρωμένης προσωπικότητας, σκοπού και προγράμματος στη ζωή τους, σωστής αγάπης για τη ζωή, τον άνθρωπο και την κτίση ολόκληρη, δεν ξέρουν τι θέλουν με απλά λόγια μαστίζονται από μία αδιαφορία, η οποία εκφράζει το ψυχικό τους κενό, την εσωτερική τους ακαταστασία.

«Η αδιαφορία για τον Θεό, κατά τον μακαριστό Γέροντα Παΐσιο, φέρνει και την αδιαφορία για όλα τα άλλα, φέρνει την αποσύνθεση. Λατρεύει ο άνθρωπος τον Θεό και ύστερα αγαπά και τους γονείς του, το σπίτι, τους συγγενείς του, τη δουλειά του, το χωριό του, το κράτος του, την πατρίδα του».

Αυτή η ψυχική κατάσταση, η αδυναμία και το απύθμενο κενό που βιώνει ο μακράν του Θεού άνθρωπος - και συγκεκριμένα ο νέος - είναι η βασικότερη αιτία που τον οδηγεί σε άλλου είδους διεξόδους και λύσεις, που τελικά αποδεικνύονται πλοκάμια περίπλοκα. Μπορεί βέβαια να υπάρχουν εξωτερικές αφορμές, αλλά τα αίτια είναι βαθύτερα όπως είπαμε όπου γεννιούνται ίσως, σίγουρα όμως καλλιεργούνται και επιδεινώνονται στην οικογένεια και στην κοινωνία γενικότερα.

 

(συνεχίζεται)