(Ῥωμ. ι΄ 1-10)

Ἀδελφοί, ἡ μὲν εὐδοκία τῆς ἐμῆς καρδίας καὶ ἡ δέησις πρὸς τὸν Θὸν ὑπὲρ αὐτῶν εἰς σωτηρίαν. Μαρτυρῶ γὰρ αὐτοῖς ὅτι ζῆλον Θεοῦ ἔχουσιν, ἀλλ΄ οὐ κατ΄ ἐπίγνωσιν· ἀγνοοῦντες γὰρ τὴν τοῦ Θεοῦ δικαιοσύνην, καὶ τὴν ἰδίαν ζητοῦντες στῆσαι, τῇ δικαιοσύνῃ τοῦ Θεοῦ οὐχ ὑπετάγησαν· τέλος γὰρ νόμου Χριστὸς εἰς δικαιοσύνην παντὶ τῷ πιστεύοντι. Μωϋσῆς γὰρ γράφει τὴν δικαιοσύνην τὴν ἐκ τοῦ νόμου ὅτι ὁ ποιήσας ἄνθρωπος ζήσεται ἐν αὐτῇ. Ἡ δὲ ἐκ πίστεως δικαιοσύνη οὕτως λέγει· Μὴ εἴπῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου· Τίς ἀναβήσεται εἰς τὸν οὐρανόν; τοῦτ΄ ἔστι Χριστὸν καταγαγεῖν· ἤ, Τίς καταβήσεται εἰς τὴν ἄβυσσον; τοῦτ΄ ἔστι Χριστὸν ἐκ νεκρῶν ἀναγαγεῖν. Ἀλλὰ τί λέγει; Ἐγγύς σου τὸ ῥῆμά ἐστιν, ἐν τῷ στόματί σου καὶ ἐν τῇ καρδίᾳ σου· τοῦτ΄ ἔστι τὸ ῥῆμα τῆς πίστεως ὃ κηρύσσομεν. Ὅτι ἐὰν ὁμολογήσῃς ἐν τῷ στόματί σου Κύριον Ἰησοῦν, καὶ πιστεύσῃς ἐν τῇ καρδίᾳ σου ὅτι ὁ Θεὸς αὐτὸν ἤγειρεν ἐκ νεκρῶν, σωθήσῃ· καρδίᾳ γὰρ πιστεύεται εἰς δικαιοσύνην, στόματι δὲ ὁμολογεῖται εἰς σωτηρίαν.

Ερμηνεία

Η ομολογία πίστεως στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού είναι όχι απλώς ένα γεγονός, αλλά προϋπόθεση σωτηρίας. Ο απόστολος Παύλος στο σημερινό ανάγνωσμα το τονίζει εμφαντικά. Όποιος ομολογήσει με το στόμα του πως Κύριός μας είναι ο Χριστός και πως τον Χριστό τον ανέστησε εκ των νεκρών ο Θεός, τότε θα σωθεί (Ῥωμ. 10, 9). Ας δούμε πιο λεπτομερώς αυτή την προϋπόθεση της σωτηρίας μας, δηλ. την ομολογία.
apostolos PavlosΗ αξία της ομολογίας στο πρόσωπο του Χριστού
Η ομολογία της πίστεως είναι σπουδαίο στοιχείο της ταυτότητας του Χριστιανού. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας ακολουθώντας το αποστολικό παράγγελμα: «ἕτοιμοι ἀεὶ πρὸς ἀπολογίαν παντὶ τῷ αἰτούντι ὑμᾶς λόγον περὶ τῆς ἐν ὑμὶν ἐλπίδος» (Α' Πέτρ. 3, 15), τονίζουν εμφαντικά την ομολογία της πίστεως. Ο ιερός Χρυσόστομος εγκωμιάζοντας τον άγιο μάρτυρα Λουκιανό γράφει˙ «όπως ο βασιλεύς παντού περιφέρει το διάδημά του, έτσι κι εμείς σε κάθε τόπο περιφέρουμε την ομολογία πίστεως στον Χριστό όχι μόνο με λόγια, αλλά και με πράγματα». Οι μάρτυρες δεν ομολόγησαν απλώς τον Χριστό, αλλά πρόσφεραν και το αίμα τους για το πρόσωπό Του. Οι τιμώμενοι μέσα στην Εκκλησία είναι οι υβριζόμενοι και πάσχοντες διά την αλήθειαν της πίστεως στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Ένας άλλος άγιος γράφει˙ «Πίστη στο πρόσωπο του Χριστού είναι να έχει κάποιος τη διάθεση να πεθάνει "υπέρ της αυτού εντολής" και μάλιστα να θεωρήσει αυτόν τον θάνατο ζωή» (Συμεών ο Νέος Θεολόγος).
Το περιεχόμενο της ομολογίας
Ας δούμε τώρα το περιεχόμενο της ομολογίας για τον Χριστό. Το περιεχόμενο της ομολογίας μας είναι το Θεανθρώπινο πρόσωπο του Χριστού. Ο πιστός άνθρωπος αβίαστα ομολογεί˙ «Ἰησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα» (Α' Ἰω. 4, 2-3). Γνώρισμα του αντιχρίστου είναι να αρνείται την ενσάρκωση και τα πάθη του Κυρίου μας. Ο Χριστός δεν είναι ένας γυμνός Θεός ούτε ένας τέλειος άνθρωπος μόνον, αλλά Θεάνθρωπος. Για να ομολογήσουμε τον Χριστό, πρέπει να έχουμε το πνεύμα του Χριστού μέσα μας• «εἰ δὲ τὶς πνεῦμα Χριστοῦ οὐκ ἔχει, οὗτος οὐκ ἔστιν αὐτοῦ» (Ῥωμ. 8, 9). Πιο αναλυτικά η ομολογία συνίσταται στην ομολογία των δογμάτων και στην κατά Θεόν πρακτική ζωή. Μέσα στην ομολογία εκφράζουμε την πίστη και την εμπιστοσύνη μας στο πρόσωπο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Η Εκκλησία είναι ο χώρος της ομολογίας προς τον Χριστό
Όλα αυτά που απαριθμήσαμε παραπάνω πραγματοποιούνται μέσα στην Εκκλησία, που είναι «στύλος και εδραίωμα της αληθείας» (Α' Τιμ. 3, 15). Ας θυμηθούμε την ομολογία του Πέτρου (Ματθ. 16, 16) και πως ο Κύριος τον εγκωμίασε και του είπε πως πάνω σ’ αύτη την αλήθεια θα οικοδομήσει την Εκκλησία Του. Η Εκκλησία φανερώνει τον Χριστό στον κόσμο, είναι το σώμα του Χριστού, ερμηνεύει σωστά την άγια Γραφή, κατέχει την αλήθεια. Μέσα στην Εκκλησία σώζεται ο άνθρωπος και μέσα στην Εκκλησία οφείλει να ομολογήσει το πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Ομολογώντας πως ανήκουμε στην Ορθόδοξη Εκκλησία ομολογούμε την αλήθεια για το Πρόσωπο του Χριστού και το αντίθετο. Υπερασπίζοντας την αλήθεια για τον Χριστό αποδεικνύουμε πως είμαστε μέλη της Εκκλησίας.
Οι αιρετικοί και οι σχισματικοί δεν ανήκουν στην Εκκλησία. Μία Εκκλησία ίδρυσε ο Κύριος κι αυτή είναι η Ορθόδοξη. Όλοι οι άλλοι είναι πεπλανημένα πρόβατα, για τα όποια προσευχόμαστε να βρουν τη σωστή ποίμνη τους. Άριστο παράδειγμα για όσα λέμε είναι ο απόστολος Πέτρος που του ζήτησαν οι Αρχιερείς και το συνέδριό τους να μην ομιλεί για το όνομα του Χριστού κι αυτός απάντησε• «οὐ δυνάμεθα γὰρ ἡμεῖς ἃ εἴδομεν καὶ ἠκούσαμεν μὴ λαλεῖν» (Πράξ. 4,20).
Οφείλουμε να ομολογούμε πάντοτε τον Χριστό
Δεν ντρεπόμαστε να ομολογήσουμε Ιησού Χριστό εσταυρωμένο. Η χριστιανική μας ιδιότητα και μάλιστα η ιδιότητά μας ως μέλη του Σώματος του Χριστού είναι ανώτερες από τα πατριωτικά ή κοινωνικά προσόντα μας ή όποιας άλλης θέσης μας. Η ομολογία μας για τον Χριστό θα μας φέρει ίσως αντιμέτωπους με πολλούς και σε μερικές περιπτώσεις ίσως και μας στοιχίσει λίγο ή πολύ. Η εμμονή μας για την αλήθεια του Ευαγγελίου θα μας φέρει σε δύσκολη θέση με τους συνανθρώπους μας και μάλιστα και με τους οικείους μας. Θα μας ειρωνευθούν και θα μας περιφρονήσουν. Ας προτιμήσουμε τον ονειδισμό του Χριστού παρά τον συμβιβασμό.
Αγαπητοί αδελφοί, θα χρειασθεί να υπερασπίσουμε την πίστη μας ενώπιον αιρετικών ή και ανθρώπων που βρίσκονται μέσα στα τείχη της Εκκλησίας και έχουν αιρετικές ιδέες. Αυτό προϋποθέτει ακριβή γνώση της πίστεως, όχι φανατική διάθεση, αγάπη προς τους ανθρώπους και αποστροφή στην αίρεση, ταπείνωση και ορθόδοξο ήθος, για να αντιμετωπίσουμε σωστά τους αντιφρονούντες που είναι πλανεμένοι αδελφοί μας και να δημιουργήσουμε καλές προϋποθέσεις επιστροφής τους στη σώζουσα μάνδρα της Εκκλησίας μας. Αμήν.

Μητροπ. Εδέσσης Ιωήλ, Ο επιούσιος Άρτος