(Ἰω. α΄ 44-52)

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἠθέλησεν ὁ Ἰησοῦς ἐξελθεῖν εἰς τὴν Γαλιλαίαν, καὶ εὑρίσκει Φίλιππον καὶ λέγει αὐτῷ· Ἀκολούθει μοι. ἦν δὲ ὁ Φίλιππος ἀπὸ Βηθσαϊδά, ἐκ τῆς πόλεως Ἀνδρέου καὶ Πέτρου. εὑρίσκει Φίλιππος τὸν Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ· Ὃν ἔγραψε Μωϋσῆς ἐν τῷ νόμῳ καὶ οἱ προφῆται, εὑρήκαμεν, Ἰησοῦν τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωσὴφ τὸν ἀπὸ Ναζαρέτ. καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ· Ἐκ Ναζαρὲτ δύναταί τι ἀγαθὸν εἶναι; λέγει αὐτῷ Φίλιππος· Ἔρχου καὶ ἴδε. εἶδεν ὁ Ἰησοῦς τὸν Ναθαναὴλ ἐρχόμενον πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει περὶ αὐτοῦ· Ἴδε ἀληθῶς Ἰσραηλίτης ἐν ᾧ δόλος οὐκ ἔστι. λέγει αὐτῷ Ναθαναήλ· Πόθεν με γινώσκεις; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· Πρὸ τοῦ σε Φίλιππον φωνῆσαι, ὄντα ὑπὸ τὴν συκῆν εἶδόν σε. ἀπεκρίθη Ναθαναήλ καὶ λέγει αὐτῷ· Ραββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ. ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ὅτι εἶπόν σοι, εἶδόν σε ὑποκάτω τῆς συκῆς, πιστεύεις; μείζω τούτων ὄψῃ. καὶ λέγει αὐτῷ· Ἀμὴν ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ' ἄρτι ὄψεσθε τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγότα, καὶ τοὺς ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ ἀναβαίνοντας καὶ καταβαίνοντας ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου.

Ερμηνεία

Ο Ιησούς Χριστός κατά τη διάρκεια της ζωής του επί της γης εδίδαξε και εθαυματούργησε μπροστά σ’ όλο τον κόσμο και μάλιστα ενώπιον των Γραμματέων και Φαρισαίων. Το Ευαγγέλιο σ’ ένα σημείο αναφέρει ότι «πάντες ἐθαύμαζον ἐπὶ τοῖς λόγοις τῆς χάριτος τοῖς ἐκπορευομένοις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ». Όλοι απορούσαν και θαύμαζαν για τα θαυμάσια λόγια που έβγαιναν από το στόμα του. Ενώ όλοι τον άκουγαν και πολλοί τον θαύμαζαν, όμως όλοι δεν πίστευαν σ’ αυτόν. Οι Φαρισαίοι π.χ. ενώ μπορούσαν να πιστεύσουν, δεν επείσθησαν ότι ο Χριστός είναι ο Μεσσίας και παρέμειναν άπιστοι. Για να πιστεύσει κανείς στον Χριστό, είναι ανάγκη να έχει ψυχή προετοιμασμένη για πίστη. Να είναι «ὀξὺς εἰς καρποφορίαν», δηλαδή να είναι το χωράφι της ψυχής του κατάλληλο, για να δεχθεί τον σπόρο της χάριτος, τονίζει ο άγιος Κύριλλος.
Ένα τέτοιο πρόσωπο, που μέσα του είχε αυτήν την προϋπόθεση είναι και ο Φίλιππος του σημερινού Ευαγγελίου.
anastylosh eikonwnΓνωρίσματα της πίστης
α. Ο Χριστός για να καλέσει τον Φίλιππο στο Αποστολικό αξίωμα πάει να πει ότι ουδέποτε θα τον καλούσε, εάν δεν ήταν άνθρωπος πιστός. Πιστεύω στον Θεό σημαίνει πως είμαι Ορθόδοξος, δηλαδή «τὸ περὶ αὐτοῦ ὀρθῶς φρονεῖν»• να φρονώ και να ζω για τον Θεό ορθά, λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς. Ένα δε σημάδι της ορθής πίστεως είναι τα αγαθά έργα, δηλαδή η ζωή μας. Ο Χριστός κάλεσε τον Φίλιππο στο Αποστολικό αξίωμα, γιατί στη ζωή του θα παρατήρησε συνέπεια της πίστεώς του.
β. Ο Φίλιππος δεν πίστευε απλώς στον Θεό, αλλ’ είχε και εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του Θεού. Μόλις βρήκε τον Ναθαναήλ του είπε• «Αυτόν που προφήτευσε ο Μωυσής και οι προφήτες τον βρήκαμε• ευρήκαμεν Ιησούν». Μελετούσε συνεχώς τον νόμο του Θεού και περίμενε «ἀεὶ τὸν Χριστὸν», πάντοτε τον Χριστό, γράφει ο ιερός Θεοφύλακτος. Είχε απόλυτη εμπιστοσύνη στις προφητείες του Χριστού ότι θα εκπληρωθούν. Είναι πράγματι αλήθεια πως για να έχουμε εμπιστοσύνη στον Θεό, πρέπει να έχουμε ζήσει μέσα μας την ελπίδα και τη νοσταλγία της λυτρώσεως και πρέπει να έχουμε δεχθεί το μήνυμα της ζωής και της αναστάσεως, για να καταλάβουμε αυτό το «εὑρήκαμεν».
γ. Το τρίτο χαρακτηριστικό γνώρισμα του Φιλίππου είναι ότι προσπάθησε να μεταδώσει τη χαρά και την πίστη του στον Ναθαναήλ. «Ἔρχου καὶ ἴδε». Εδώ ας σταθούμε λίγο. Στις προκαταλήψεις, που πάντοτε υπάρχουν γύρω από το πρόσωπο του Χριστού, μια απάντηση υπάρχει. Το «ἔρχου καὶ ἴδὲ». Αυτό το «ἔρχου καὶ ἴδὲ» είναι η εμπειρία των Άγιων. Είναι η ζωή του πιστού εντός του Χριστού, είναι το «γεύσασθε καὶ ἴδετε» των ψαλμών. Κανένα άνθρωπο δεν θα μπορέσουμε να πείσουμε να πιστεύσει στον Χριστό και στην Εκκλησία, εάν προηγουμένως δεν πεισθεί μόνος του βλέποντας τους καρπούς της ευσεβείας, της ζωής μας και εάν δεν λάβει πείρα της γλυκύτητας της πίστεως. Την αλήθεια της Αναστάσεως του Χριστού είναι ανάγκη να την κηρύξουμε σ’ όλο τον κόσμο.
Πίστη σημαίνει σχέση με την Εκκλησία
Πράγματι, σε πόσους από μας μέσα στην ψυχή μας καίει η πίστη στον Θεό. Ένα σημάδι για να καταλάβουμε πως είμαστε πιστοί είναι η σχέση μας με την Εκκλησία. Πόσοι από μας έχουμε στενές σχέσεις με την Εκκλησία του Χριστού, που είναι ο Χριστός ο παρατεινόμενος στους αιώνες. Επίσης, δεν έχουμε εμπιστοσύνη στον Θεό. Ενώ πιστεύουμε στον Θεό, είμαστε πιο πολύ δεμένοι με τα πράγματα του κόσμου, γιατί εκεί νιώθουμε ασφάλεια. Επίσης λόγω της κακής πνευματικής μας ζωής, δεν μπορούμε να μεταδώσουμε την αλήθεια του Ευαγγελίου. Πώς να πούμε στους άλλους για τον Χριστό, όταν εμείς οι ίδιοι δεν το πολυπιστεύουμε το Ευαγγέλιο;
Αγαπητοί αδελφοί, ας ευχηθούμε να αποκτήσουμε ζωντανή πίστη, για να μπορούμε να δίνουμε λόγο ικανοποιητικό γι’ αυτήν. Αμήν.

Μητροπ. Εδέσσης Ιωήλ, Ο επιούσιος Άρτος