(Λουκ. 17,12-19)

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἰσερχομένου τοῦ Ἰησοῦ εἴς τινα κώμην ἀπήντησαν αὐτῷ δέκα λεπροὶ ἄνδρες, οἳ ἔστησαν πόρρωθεν, καὶ αὐτοὶ ἦραν φωνὴν λέγοντες· Ἰησοῦ ἐπιστάτα, ἐλέησον ἡμᾶς. Καὶ ἰδὼν εἶπεν αὐτοῖς· Πορευθέντες ἐπιδείξατε ἑαυτοὺς τοῖς ἱερεῦσι. καὶ ἐγένετο ἐν τῷ ὑπάγειν αὐτοὺς ἐκαθαρίσθησαν. Εἷς δὲ ἐξ αὐτῶν, ἰδὼν ὅτι ἰάθη, ὑπέστρεψε μετὰ φωνῆς μεγάλης δοξάζων τὸν Θεόν, καὶ ἔπεσεν ἐπὶ πρόσωπον παρὰ τοὺς πόδας αὐτοῦ εὐχαριστῶν αὐτῷ· Καὶ αὐτὸς ἦν Σαμαρείτης. Ἀποκριθεὶς δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν· Οὐχὶ οἱ δέκα ἐκαθαρίσθησαν; Οἱ δὲ ἐννέα ποῦ; Οὐχ εὑρέθησαν ὑποστρέψαντες δοῦναι δόξαν τῷ Θεῷ εἰ μὴ ὁ ἀλλογενὴς οὗτος; Καὶ εἶπεν αὐτῷ· Ἀναστὰς πορεύου· ἡ πίστις σου σέσωκέ σε.

Ερμηνεία

Louka ibΌλες οι διατάξεις της Παλαιάς Διαθήκης «τυπικὰ ἦν καὶ συμβολικὰ καὶ σκιώδη», δηλαδή ήταν συμβολικές και είχαν τη σημασία τους (Γρηγόριος ο Παλαμάς). Π.χ. η λέπρα ήταν αρρώστια φρικτή και αποτρόπαιη, γι’ αυτό και διέταζε ο Μωσαϊκός νόμος όσοι έχουν προσβληθεί στην πόλη απ’ αυτήν να μην κατοικούν μέσα σ’ αυτήν, όπως επίσης δεν επιτρεπόταν να πλησιάσει ένας υγιής τους λεπρούς. Το ίδιο συνέβαινε και με εκείνους που είχαν πυορροούσες πληγές ή ακόμη και με τους νεκρούς. Προκειμένου να αποτινάξουν το μίασμα όσοι είχαν έλθει σε επαφή με όλους αυτούς, έπρεπε να υποστούν καθαρμούς ή να κάνουν εξιλαστήριες θυσίες και προσευχές. Στο σημερινό Ευαγγέλιο βλέπουμε τον Κύριο να θεραπεύει δέκα λεπρούς και να τους αποδίδει υγιείς στο κοινωνικό σύνολο. Αυτό όμως μας δίνει την ευκαιρία να μιλήσουμε για την αρρώστια και τις αιτίες που την προκαλούν.
Δεν είναι ο Θεός η αιτία των ασθενειών
Οι αρρώστιες δεν είναι δημιούργημα του Θεού. Ο Θεός είναι ποιητής των καλών κι όχι των δυσαρέστων και οδυνηρών. «Καὶ εἶδεν ὁ Θεὸς τὰ πάντα, ὅσα ἐποίησεν, καὶ ἰδοὺ καλὰ λίαν» (Γέν. 1, 31). Η αρρώστια έχει την αιτία και τη ρίζα της στην αμαρτία. Αίτια των σωματικών ασθενειών, λέγει ο Χρυσόστομος, είναι «η πονηρία της γνώμης». Τα περισσότερα νοσήματα αιτία έχουν την αμαρτία. Κατ' αρχήν ο Θεός μας δημιούργησε χωρίς φροντίδες και αρρώστιες. Έπεσε όμως ο άνθρωπος στην αμαρτία, διεφθάρη η ανθρώπινη φύση και το σώμα του ανθρώπου άρχισε σιγά σιγά να παρουσιάζει ατέλειες και αρρώστιες. Αργότερα βέβαια, όταν γίναμε αδύναμοι, βρήκε την ευκαιρία ο διάβολος και προκάλεσε κι αυτός ασθένειες στον άνθρωπο. Παράδειγμα η συγκύπτουσα, για την οποία είπε ο Χριστός: «ταύτην δὲ θυγατέρα Ἀβραὰμ οὖσαν, ἥν ἔδησεν ὁ Σατανᾶς ἰδοὺ δέκα καὶ ὀκτὼ ἔτη» (Λουκ. 13, 16). Επίσης εξαιτίας των αμαρτιών του έμεινε καθηλωμένος τριάντα οκτώ χρόνια ο παραλυτικός (Ἰω. 5, 14).
Ο Χριστός είναι ιατρός μας
Ο Χριστός θεράπευσε, κατά τους Πατέρες, «πάσαν την λεπρωθείσαν φύσιν». Γεύθηκε ο ίδιος τον θάνατο για να μας λυτρώσει από τον θάνατο και τα κακά της ανθρώπινης φύσεώς μας, ένα από τα οποία είναι και η αρρώστια. Αυτός, κατά τον προφήτη Ησαΐα, «τὰς ἀσθενείας ἡμῶν ἔλαβε καὶ τὰς νόσους ἐβάστασεν» (Ματθ. 8, 17). Αυτός θεράπευσε «τοὺς κακῶς ἔχοντας» (8, 16). Όχι μόνο θεράπευσε σωματικά τους αρρώστους αλλά και ψυχικά.
Οι αρρώστιες των ανθρώπων
Πράγματι ο Χριστός μπορεί να θεραπεύσει τα σωματικά και ψυχικά μας νοσήματα. Είμαστε όμως άξιοι να θεραπευθούμε; Εδώ μπορούμε να πούμε πως πολλές φορές ασθένειες του σώματος έχουν επίδραση στην ψυχή μας και αμαρτίες της ψυχής έχουν άμεσο αντίκτυπο στο σώμα. Ο ιατρός των ψυχών και των σωμάτων είναι ο Χριστός. Ένας αρχαίος εκκλησιαστικός συγγραφέας Τον ονομάζει «αρχίατρον επιστήμονα». Όπου υπάρχει η παρουσία του Χριστού, εκεί είναι και η σωτηρία του άνθρωπου.
Ακόμη είναι παρατηρημένο πως οι πνευματικοί άνθρωποι καλύτερα αντιμετωπίζουν την ασθένεια με ελπίδα και με εμπιστοσύνη στον Θεό. Αντίθετα, όσοι βρίσκονται σε απόσταση από τον Θεό ταλαιπωρούνται πιο πολύ. Δεν ηρεμούν, είναι απότομοι, σκληροί και ιδιοτελείς. Αμαρτία και αρρώστια συνδέονται.
Αγαπητοί αδελφοί, η Εκκλησία με τα μυστήρια είναι ένα ιατρείο αδάπανο. Δεν καταργεί την ιατρική επιστήμη. Αντίθετα τη βοηθεί πολύ στο έργο της. Η πίστη στο πρόσωπο του Χριστού και η μετάνοια μας αφαιρούν τις αμαρτίες και μας πλησιάζουν με περισσότερο θάρρος στον Χριστό για να θεραπευθούμε. Σε μας όλους ακούγεται η φωνή του Κυρίου μας: «Πιστεύετε ὅτι δύναμαι τοῦτο ποιῆσαι;». Περιμένει από μας να πούμε: «Ναι, Κύριε» (Ματθ. 9, 28). Μ’ αυτόν τον τρόπο να πλησιάζουμε τον θεραπευτή Ιησού στην Εκκλησία μας. Αμήν.

Μητροπ. Εδέσσης Ιωήλ, Ο επιούσιος Άρτος