του Πρωτοσύγκελλου Άρχιμ. Ισαάκ

3.25 Evaggelismos2Ένα άρρητο φως έλαμψε στον κόσμο την αγία και ευλογημένη εκείνη ήμερα, την ημέρα της φανέρωσεως του μεγάλου μυστηρίου και της εκπληρώσεως του λόγου, που ο ίδιος ο Θεός είχε προαναγγείλει στους πρωτοπλάστους, λέγοντας ότι το σπέρμα της γυναίκας θα συντρίψει την κεφαλή του όφεως. Στη μακαρία αυτή γυναίκα στάλθηκε από τον ουρανό ο αρχάγγελος Γαβριήλ, για να της αναγγείλει ότι έφτασε η ώρα και πρέπει να πραγματοποιηθεί η προφητεία του προφήτη Ησαΐα: «Ἰδού, ἡ Παρθένος ἐν γαστρι ἐξει, καὶ τέξεται Υἱόν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουὴλ». Μεγάλη μυστηριακή στιγμή, που έγινε αρχή της Καινής Διαθήκης. Κόσμος ολοζώντανος τα συναισθήματα που μέσα μας γεννιούνται, σαν γείρουμε ν’ ακούσουμε με σιωπή τη μυστική, την απαλή φωνή αυτής της μέρας, σαν αδειάσουμε όσο μπορούμε τον εαυτό μας από έννοιες ξένες, για ν’ ακούσουμε μονάχα αυτή τη μέρα, τη λυτρωτική μέρα, σαν με της ψυχής τα μάτια προσπαθήσουμε να δούμε αυτή τη μέρα απ’ τη δική της όψη. Το περιεχόμενο και το νόημά της γνωστό σε όλους μας, προβάλλει κάθε χρόνο σ’ ένα διαρκές «σήμερα» και μας καλεί να ζήσουμε άλλη μία φορά τα σπουδαία και σημαντικά γεγονότα που αναγγέλλει. Στην Παλαιά Διαθήκη γίνεται λόγος για μία σπουδαία γυναίκα της ιστορίας, που θα έφερνε στον κόσμο τον Σωτήρα και Λυτρωτή. Οι αιώνες περνούσαν. Η ανθρωπότητα αισθανόταν βαθύτερα τα απαίσια της αμαρτίας αποτελέσματα. Και να! Στο πρόσωπο της Παρθένου η πανάρχαια αυτή ελπιδοφόρα προφητεία γίνεται πραγματικότητα. Μετά φόβου Θεού στάθηκε ο Αρχάγγελος ενώπιον αυτής, που διάλεξε ο Θεός από όλο το ανθρώπινο γένος, και άκουσε από το στόμα του η Παρθένος ένα χαιρετισμό ασυνήθιστο και παράδοξο: «χαῖρε, κεχαριτωμένη• ὁ Κύριος μετά σου», και «εὐλογημένη σὺ ἐν γυναιξὶ». Γυναίκα κεχαριτωμένη και ευλογημένη, δύο χαρακτηρισμοί που ποτέ δεν ξανακούστηκαν και τώρα ο Αρχάγγελος καλεί την Παρθένο Μαρία ότι είναι γεμάτη χάρη και ευλογημένη μεταξύ όλων των γυναικών, που υπήρξαν στην ιστορία και που δε θα υπάρξουν ως τη συντέλεια του κόσμου. Την έβαλε ο Αρχάγγελος πάνω απ’ όλους τους ανθρώπους και της είπε ότι μαζί της θα είναι ο Θεός. Η Παρθένος σιωπούσε, όπως σιωπούσε πάντα στη ζωή της, με σφραγισμένα τα χείλη της με τη σφραγίδα της αγιασμένης και ευλογημένης σιωπής. Θα μπορούσε κάτι πιο καταπληκτικό να ακούσει η Παρθένος από τον Αρχάγγελο από την είδηση ότι θα γεννήσει Εκεινον, ο οποίος θα ονομαστεί Υιός του Υψίστου και θα βασιλεύσει στον οίκο Ισραήλ; Δεν είναι φοβερός αυτός ο λόγος; Γι’ αυτό είπε ο Αρχάγγελος: «μὴ φοβοῦ Μαριὰμ». Αν και πραγματικά μεγάλο και φοβερό είναι αυτό που θα σου συμβεί, μην ανησυχείς και μην τρομάζεις, και η καρδιά της Θεοτόκου ηρέμησε και ησύχασε. «Πνεῦμα Ἅγιον ἐπελεύσεται ἐπί σε, καὶ δύναμις Ὑψίστου ἐπισκιάσει σοὶ», η απάντηση του Αρχαγγέλου στο λογικό ερώτημα της Θεοτόκου: «πώς εγώ, Παρθένος αγνή και αμόλυντη, θα γίνω μητέρα; Εξήγησέ μου». Και πάλι η κυρία Θεοτόκος με άγια σιωπή, ταπείνωση και χαμηλωμένο το κεφάλι άκουσε την απάντηση του αρχαγγέλου Γαβριήλ.
Τόσα χρόνια πριν εκεί στη Ναζαρέτ ένα ουράνιο «χαίρε», ένα «γένοιτο» αγγελικό και ανθρώπινο μαζί και μια στιγμή μοναδική μέσα στην αιωνιότητα, που το μυστήριό της και το μεγαλείο της μονάχα σιωπή και απόλυτη σιγή μπορεί να ψάλλει. Από την καταθλιπτική, γκρίζα, φθινοπωριάτικη συννεφιά, ξεπροβάλλει σαν εαρινό φωτεινό εκατοντάφυλλο ρόδο η σεβάσμια μορφή της Παναγίας, παραμερίζοντας τη μελαγχολία που σκεπάζει τη ψυχή, ρίχνει άπλετο φως αισιοδοξίας και χαράς στις καρδιές, που πορεύονται μέρα με τη μέρα στον χειμώνα και δείχνει στον άνθρωπο την απέραντη στοργή του Θεού και τη συγκατάβασή του, να ομοιωθεί με αυτόν και να τον λυτρώσει από τα ασήκωτα βάρη της αμαρτίας.
Ευαγγελισμός! Κάθε χρόνο και μια καινούργια ευκαιρία στον άνθρωπο να εκτιμήσει βαθιά τη μεγάλη του Θεού απόφαση να στείλει στην ανθρωπότητα το μήνυμα της σωτηρίας και διαλέγει αυτή τη μικρή άδολη κόρη της Ναζαρέτ να μεταφέρει αυτό το μήνυμα από τον ουρανό στη γη και να γίνει η γέφυρα η «μετάγουσα τοὺς ἐκ γῆς πρὸς οὐρανόν».
«Σήμερον χαρᾶς εὐαγγέλια, παρθενικὴ πανήγυρις• τὰ κάτω τοῖς ἄνω συνάπτεται, ὁ Ἀδὰμ καινουργεῖται• ἡ Εὕα τῆς πρώτης λύπης ἐλευθεροῦται καὶ ἡ σκηνὴ τῆς καθ’ ἡμᾶς οὐσίας τῇ θεώσει τοῦ προσληφθέντος φυράματος ναὸς Θεοῦ κεχρημάτικεν». Ο υμνογράφος δεν κάνει ιστορία, δεν αναφέρει παλαιά και περασμένα γεγονότα, αλλά μας καλεί σε μια απτή και συγκεκριμένη πραγματικότητα, που ξεπερνάει τον χρόνο.
Σήμερα είναι μεγάλο πανηγύρι, αναφωνεί. Είναι η μέρα που η γη δένεται με τα ουράνια. Είναι η αρχή του λυτρωμού και της θεώσεως του ανθρώπου. Είναι η είσοδός μας στην καινούργια εποχή. Ο Αδάμ «καινουργείται» στο πρόσωπο του Ιησού, του δεύτερου Αδάμ, που έρχεται στη γη μας. Όπως η Εύα εξαπατήθηκε από τον λόγο, για να φύγει από τον Θεό παραβαίνοντας τον λόγο Του, έτσι και η Παρθένος Μαρία δέχθηκε τον Ευαγγελισμό μέσω του λόγου ενός αγγέλου, έτσι ώστε να φέρει τον Θεό μέσα της, υπακούοντας στον λόγο του και μέσα σε μία ελευθερία υπακοής, αγάπης, λατρείας, ταπείνωσης και συνεργασίας εκφράζει την παραδοχή της Παρθένου. Και σαρκώθηκε ο Θεός. Και είναι το γεγονός της σαρκώσεως του Θεού μας ακριβώς το σημείο στροφής της ιστορίας. Ανακεφαλαιώνει όλη τη δημιουργία και οδηγεί στη θέωση το ανθρώπινο γένος. Αν μέχρι τώρα μείναμε ασυγκίνητοι και αδιάφοροι, μακριά από το αληθινό φως, ας στρέψουμε την άγονη ύπαρξή μας στα ουράνια μηνύματα και ας επικοινωνήσουμε με τον Θεό μας έτσι ώστε να διατηρούμε τη ζωή μας πάντοτε σε μία υψηλή πνευματική ατμόσφαιρα μακριά από μίση και πάθη έχοντας πάντοτε τη θεία παρηγοριά, την αυγή της σωτηρίας. Μέσα από το μυστήριο που εκφράζεται στον Ευαγγελισμό, προχωρεί ο καθένας μας στα μυστήρια της πίστεώς μας και αυτά τα μυστήρια είναι οι εσώτεροι δρόμοι, που κατευθύνουν την ύπαρξή μας και τον πνευματικό μας προορισμό και μας συμπαρασύρουν μαζί με τον υμνωδό να ψάλλουμε: «εὐαγγελίζου, γῆ, χαρὰν μεγάλην, αἰνεῖτε οὐρανοὶ Θεοῦ τὴν δόξαν».
Αυτή η ψαλμωδία ας ηχήσει σαν μία κραυγή, σαν ένα εγερτήριο σάλπισμα και σαν μία ελπίδα πως θα ξαναβρούμε τον εαυτό μας, τη ψυχή μας, τους στόχους και τα όνειρα που μπερδέψαμε και χάσαμε. Να δοξάζουμε την Υπεραγία Παρθένο Μαρία, την Άχραντο Μητέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και να μιμούμαστε την ευλογημένη σιωπή και ταπείνωσή της. «Εὐαγγελίζου, γῆ, χαρὰν μεγάλην...» Ένα κάλεσμα ζωής μέσα στην άνοιξη για μία ανθοφορία στην αιωνιότητα.

(Δημοσιεύθηκε στό περιοδικό “Παράκληση. Περιοδική
Ἔκδοση Ἱερᾶς Μητροπόλεως Λεμεσοῦ”, τεῦχος 59)